Κάθε σύγχρονο κράτος που θέλει να βελτιώνει την ποιότητα ζωής και να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες και τις ανάγκες των πολιτών του, πρέπει να προσφέρει στους πολίτες του, πρώτα και πάνω απ΄ όλα, ασφάλεια.
ΙΩΝΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
ΙΩΝΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Κάθε σύγχρονο κράτος που θέλει να βελτιώνει την ποιότητα ζωής και να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες και τις ανάγκες των πολιτών του, πρέπει να προσφέρει στους πολίτες του, πρώτα και πάνω απ΄ όλα, ασφάλεια.
Στη μικρή ή μεγάλη ιστορία ενός λαού κι ενός έθνους, προβάλλουν κάποιοι σταθμοί και κάποια ορόσημα, που ανακεφαλαιώνουν, με τη μορφή και το περιεχόμενό τους, την ηθική ομορφιά του λαού, και διαμορφώνουν, με την έκταση και την έντασή τους, την ιστορική μοίρα του έθνους.
Στη μεγάλη διαδρομή των απανταχού Ελλήνων, ορόσημο αποτελεί ο Απελευθερωτικός Αγώνας της ΕΟΚΑ 1955-1959 ο Αγώνας που δεν υπήρξε τίποτα άλλο παρά η έμπρακτη κορύφωση του προαιώνιου λυτρωτικού πόθου των Κυπρίων για Ένωση. Ο Αγώνας που έμελλε να σημαδέψει το μέλλον του Κυπριακού Ελληνισμού.
Η ανάληψη δράσης την 1ηΑπριλίου του 1955, σηματοδοτεί την ημέρα που σταμάτησαν τα ειρηνικά και άκαρπα διαβήματα για αυτοδιάθεση. Την ημέρα που αρχίζει πλέον η ιστορία να γράφει τις σελίδες της Κυπριακής ελευθερίας, με αίμα ηρώων.
Η απαράμιλλη φιλοπατρία και αυτοθυσία που χαρακτηρίζουν αυτούς που ανταποκρίνονται στο προσκλητήριο σάλπισμα του Διγενή και ενισχύουν τον ένοπλο αντιαποικιακό αγώνα με την πλούσια δράση τους, δεν εκπλήσσουν. Στον προθάλαμο της ΕΟΚΑ, της ΟΧΕΝ, καθώς και του Αθλητικού Συλλόγου «ΑΡΗΣ» Σπηλιών - Κουρδάλων, εκκολάφθηκαν φλογεροί πατριώτες, λαμπροί νέοι με αδάμαστη θέληση για απελευθέρωση της Κύπρου απ’ τον αγγλικό ζυγό και την Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα.
Αποκορύφωμα της συνεισφοράς τωνκατοίκων της περιοχής Πιτσιλιάς, που χαρακτηρίστηκε από τους Άγγλους ως η «Καρδιά της ΕΟΚΑ», ήταν η θυσία των αγωνιστών που τιμούμε σήμερα, του Αντρέα Πατσαλίδη από τα Καννάβια, του Κώστα Αναξαγόρα από τα Σπήλια, του Αλέκου Κωνσταντίνου από την Κακοπετριάκαι του Παναγιώτη Γεωργιάδη από τα Λειβάδια Πιτσιλιάς.
Το πρωί της Παρασκευής, της 20ης Ιουνίου του 1958,στο σπίτι του Ανδρέα Πατσαλίδη,το χρέος προς την πατρίδα καθοδηγεί τα βήματα των τεσσάρων νέων και η θυσία τους έμελλε να μετατραπεί σε συναπάντημα, μια γιορτή ελευθερίας.
«Και παρέδωσαν από τα καμένα χέρια τους την φλεγόμενη σημαία του ανένδοτου αγώνα, φλεγόμενη σαν πύρινο άλογο ικανό να διασχίσει το άπειρο και το θάνατο σαν άσβηστη δάδα μέσα σ’ όλες τις νύχτες των σκλάβων, φλεγόμενη η σημαία μας σαν μέγα αστραφτερό δισκοπότηρο για την Αγία Μετάληψη του Κόσμου»,
Γράφει ο Γιάννος Ρίτσος στο ποίημα «Ελεύθεροι Ελληνες»
«Κομματιασμένη η σάρκα και ζεστό το αίμα τους μπήκαν στο δισκοπότηρο της ιστορίας για να κοινωνούμε όλοι στο όνομα της ελευθερίας….»
Κάθε φορά που αναφέρομαι στο ανεπανάληπτο έπος της ΕΟΚΑ και του τομέα της Πιτσιλιάς, νιώθω πραγματικά να με συγκλονίζουν πρωτόγνωρα και μοναδικά συναισθήματα.Ρίγη συγκίνησης κι εθνικής υπερηφάνειας, δέος και κατάνυξη, που συνεπαίρνει όταν βρεθούμε στο σπίτι του Ανδρέα Πατσαλίδη, που έχει καθαγιασθεί με την θυσία και το αίμα των ηρώων μας.
Ο Παναγιώτης Γεωργιάδηςκαι ο Αλέκος Κωνσταντίνουμε εντολή του τομεάρχη Σπηλιών,ξεκινούν από τα Λειβάδιαγια τα Κούρδαλι, για να κατασκευάσουν κρησφύγετο στο σπίτι του Πατσαλίδη. Μαζί τους μεταφέρουνδύο μεγάλης ισχύος βόμβες για ανατίναξη του δασικού σταθμού Πλατανιών, δύο μπαταρίες, σύρματα και μια συσκευή «νάρκης πιέσεως» για να τα παραδώσουν στον Κώστα Αναξαγόρα και Ανδρέα Πατσαλίδη.
Η ισχυρή έκρηξη που σημειώνεται στο σπίτι του Πατσαλίδη, από αιτίες που θα παραμείνουν για πάντα άγνωστες, διαμέλισε τους τέσσερεις νέους και συγκλόνισε ολόκληρο το νησί και καταγράφεται ως ένα από τα βαρύτερα πλήγματα που δέχθηκε η ΕΟΚΑ.
Ευτυχώς η σύζυγος του Πατσαλίδη που είχε καθίσει έξω από το δωμάτιο, κρατώντας την μικρή τους κόρη Μαρία, μετακινήθηκε για να μην ακούει τη συνομιλία τους. Η έκρηξη την έφερε πίσω. Είδε το σπίτι της να καλύπτεται από ένα παράξενο νέφος καπνού, φλόγες και συντρίμμια. Ανθρώπινα αίματα και σάρκες πετιόνταν παντού. Μεγάλα κομμάτια από ανθρώπινα σώματα τινάχθηκαν στην γύρω περιοχή. Πλησίασε και μπήκε στα χαλάσματα. Ολόκληρο το χωριό είχε φτάσει στην σκηνή της τραγωδίας και μερικοί άντρες δοκιμάζουν να βρουν τους αθάνατους. Με ψυχραιμία και υποδειγματικό κουράγιο, υπέδειξε σε συναγωνιστές που πρόστρεξαν εκεί, να μαζέψουν τον οπλισμό που φυλασσόταν στο σπίτι.
Στο μεταξύ είχε φτάσει η αστυνομία. Με την βοήθεια των ανθρώπων του χωριού, σκάλισε τα ερείπια και πήρε τους τραγικούς νεκρούς της μυστηριώδους έκρηξης. Νεκροί οι Ανδρέας Πατσαλίδης και Κώστας Αναξαγόρα και δύο άγνωστα σώματα που περίμεναν μια μάνα, μιαν αδελφή να χύσει γι’ αυτά ένα δάκρυ …… έναν άντρα να δώσει κάποιο στεναγμό…. Το μαύρο μαντάτο ξαπλώθηκε σε ολόκληρη την περιοχή. Το δειλινό απλωνόταν βαρύ στο μικρό χωριουδάκι. Κι έπαιρνε ο αέρας το θρήνο τους και τον έκανε λυπητερό τραγούδι, τον έκανε μοιρολόι για τις γυναίκες, πονεμένο στεναγμό για τους άντρες, βαθύ μα περήφανο πόνο για την Κύπρο.
Το τραγικό ατύχημα στα Κούρδαλι μαρτυρεί τόσο τις συνθήκες κάτω από τις οποίες διεξαγόταν ο Αγώνας, όσο και την έλλειψη πολεμικού υλικού, η αναπλήρωση του οποίου γινόταν με πρόχειρα αυτοσχέδια μέσα, που κατασκεύαζαν οι ίδιοι οι αγωνιστές. Μαρτυρεί, παράλληλα, το ηρωικό πνεύμα, την αυταπάρνηση και το απόλυτο δόσιμο των νέων της εποχής, στην ιδέα της ελευθερίας της πατρίδας.
Οι τιμώμενοι ήρωες, είναι μορφές που ο τραγικός φιλόσοφος θα ύψωνε ένα δραματικό πρωταγωνιστικό ιδεώδες, ένα ανθρώπινο και φιλοσοφημένο κόσμημα του κλασσικού πνεύματος, ένα πρότυπο ηρωισμού και αυτοθυσίας, για να μεσουρανεί στην πορεία του πολιτισμού και του έθνους, που με την μεταφυσική του λάμψη θα καταυγάζει το αιώνιο υπόδειγμα για τη διάπλαση του κάθε νέου που θέλει να ζήσει ελεύθερα και τιμημένα. Ένα συμβόλαιο Ελευθερίας που υπέγραψαν με το αίμα τους τιμώμενοι ήρωες μας και αναζητούν ελληνικές ψυχές για να το αναμεταδίδουν και να το συντηρούν μέσα στην πολυτάραχη ζωή και πορεία του έθνους.
Είναι με κατάνυξη και δέος που βρισκόμαστε σήμερα στον Ιερό τούτο χώρο για να θυμηθούμε και να τιμήσουμε τους ήρωες της Κυπριακής ελευθερίας. Για να αποδώσουμε ιδιαίτερο φόρο τιμής στους αγωνιστές του Απελευθερωτικού Αγώνα της ΕΟΚΑ που θυσιάστηκαν στο ολοκαύτωμα στα Κούρδαλι. Και μαζί μ’ αυτούς, τιμούμε τις ηρωομάνες, τις ηρωικές συζύγους, τα παιδιά που κρατούν το λάβαρο του αγώνα ψηλά.
Έχουν περάσει 55 χρόνια από τη μέρα που ο Ανδρέας, ο Κώστας, ο Αλέκος και ο Παναγιώτηςθυσίασαν τη ζωή τους στο θυσιαστήρι της ελευθερίας της πατρίδας. Διάστημα που δεν έχει σβήσει ούτε τις ζωντανές μαρτυρίες της εποχής, ούτε τις συγκινήσεις της ιστορικής εκείνης περιόδου. Ζουν ανάμεσα μας τα ονόματα και οι θυσίες των ηρώων μας, στέκει ακόμαο τόπος που έπεσαν, ακούγεται ακόμα ο θρήνος για τη θυσία τους και οι ζητωκραυγές για τη δόξα τους. Όλοι και όλα φαίνονται τόσο κοντά και τόσο μακριά μας. Τόσο κοντά μας, σαν να ’ταν χτες που έζησαν και έδρασαν, που πέθαναν και πέρασαν στην αθανασία. Και τόσο μακριά, σαν να μετρούν αιώνες, τα όσα μεσολάβησαν από το χτες, μέχρι την αδιαφορία και την απαξίωση του σήμερα.
Γιατί η Κύπρος του σήμερα, δυστυχώς, δεν είναι αυτή που οραματιστήκαμε, δεν είναι αυτή για την οποία αγωνίστηκαν τα παλληκάρια της ΕΟΚΑ και θυσιάστηκαν οι τιμώμενοι ήρωες μας. Ο τάφος του Αλέκου Κωνσταντίνου στο Βαρώσι, παραμένει χωρίς καντήλι και χωρίς κανένα λουλούδι από το 1974. Οι αγώνες και οι θυσίες των ηρώων μας παραμένουν εκκωφαντικά αδικαίωτοι, ενώ το δράμα των συγγενών των αγνοουμένων εξακολουθεί να συνεχίζεται.
Ο λαός μας σήμερα εξακολουθεί για 39 χρόνια να βιώνει τις παρενέργειες του μιάσματος της κατοχής. Το σημερινό μνημόσυνο είναι ευκαιρία για να σταθούμε με περίσκεψη απέναντι στην τραγικότητα των στιγμών και να προσμετρήσουμε τις ιστορικές μας ευθύνες.
Να παραδειγματιστούμε, δηλαδή, από τα λάθη της νεφελώδους ιστορίας μας, και να εργαστούμε για τη δημιουργία υποβάθρου ενότητας, που θα μας επιτρέψει να διέλθουμε τις τραγικές συνέπειες της εισβολής, αλλά και τις συνέπειες μιας πρωτόγνωρης οικονομικής κρίσης. Μιας οικονομικής κρίσης που θέτει σε άμεσο κίνδυνο, όχι μόνο το βιοτικό μας επίπεδο, αλλά και τα θεμέλια της οικονομίας μας και της κοινωνικής μας συνοχής. Και κατ’ επέκταση, τον αγώνα μας για εθνική επιβίωση και δικαίωση.
Τα Εθνικά μας ζητήματα, απαιτούν συλλογική διαχείριση. Πανεθνική κινητοποίηση και εθνική συνεννόηση. Απαιτούν να αντιληφθούμε ότι τόσο το Κυπριακό όσο και οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης, είναι ζητήματα φυσικής και εθνικής επιβίωσης του Κυπριακού Ελληνισμού, και δεν μπορεί παρά να αποτελούν υπόθεση όλων. Οφείλουμε να καταλάβουμε ότι τα εθνικά μας θέματα, δεν προσφέρονται ούτε για ακρότητες, ούτε για δημαγωγίες ή άγονες αντιπαραθέσεις ή ανώφελες υποσχέσεις.
Γι’ αυτό, με σοβαρότητα και προσήλωση στην αναγκαιότητα για ενότητα και συλλογικότητα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας συνεχίζει την συνεχή και τακτική ενημέρωση προς τους πολιτικούς αρχηγούς και συζητά τις οποιεσδήποτε εξελίξεις. Επιδιώκει ταυτόχρονα την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της λειτουργίας του Εθνικού Συμβουλίου και γι αυτό στην επικείμενη συνεδρία, την ερχόμενη Τρίτη, θα καταθέσει συγκεκριμένη εισήγηση για την ουσιαστική αναβάθμιση του ρόλου του Εθνικού Συμβουλίου, την αλληλοενημέρωση και τη συνεργασία μεταξύ των πολιτικών κομμάτων. Γιατί για εμάς είναι η μόνη επιλογή και ο μοναδικός δρόμος.
Γιατί μόνο έτσι θα μπορέσουμε να ισχυροποιήσουμε τη διαπραγματευτική μας θέση, στη βάση μιας ολοκληρωμένης και διεκδικητικής στρατηγικής, αξιώνοντας αυτό που δικαιούμαστε, αυτό που μας αξίζει, και να παραμείνουμε πιστοί στην επίτευξη του υπέρτατου στόχου για επανένωση της πατρίδας μας. Γιατί δεν έχουμε δικαίωμα να συμβιβαζόμαστε με την στασιμότητα και την κατοχή.
Κλείνοντας, θέλω να στείλω ξεκάθαρο το μήνυμα, ότι χωρίς την κατάλληλη προετοιμασία στα πλαίσια του Εθνικού Συμβουλίου κατά τρόπο συλλογικό, δεν είναι δυνατόν να αναμένουμε καμιά θετική έκβαση ή αποτέλεσμα που να ικανοποιεί τις εθνικές μας επιδιώξεις.
Συγχρόνως, οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε ότι, καμιά δύναμη δεν μπορεί να μας εξαναγκάσει να υπαναχωρήσουμε από τις θέσεις μας για μια ορθή και δίκαιη λύση του προβλήματός μας. Αυτό πρέπει να γίνει κατανοητό τόσο από τον διεθνή παράγοντα όσο και από την Τουρκία, ότι η σημερινή οικονομική κατάσταση της χώρας μας, δεν προσφέρεται για εκπτώσεις στη λύση του Εθνικού μας προβλήματος.
Ξέρουμε ότι ο δρόμος δεν είναι εύκολος, αλλά ούτε και το 1955 ήταν εύκολος. Έχουμε όμως την υπομονή και την επιμονή να τον διανύσουμε και την αντοχή να τον πορευτούμε. Με σύνεση, με αξιοπρέπεια και με υπευθυνότητα. Με σταθερό πάντα στόχο το καλύτερο μέλλον του λαού και του τόπου μας.
Γιατί δεν μπορούμε να διαψεύσουμε την ιστορία μας. Αυτό είναι το ιστορικό μας χρέος, έναντι στις απελθούσες και επερχόμενες γενεές των Ελλήνων της Κύπρου. Αυτή είναι η οφειλή μας και αυτό θα αποτελέσει τη καλύτερη δικαίωση των αγώνων και της θυσίας τους.