Αποτελεσματική δράση κατά του εγκλήματος.

Επιτακτική είναι η ανάγκη χάραξης και εφαρμογής μιας αποτελεσματικής αντιεγκληματικής πολιτικής με άμεσους, μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους πολιτικής, η οποία θα πρέπει να συνεκτιμηθεί με τα άλλα μέτρα που έχουμε εισηγηθεί:

Κέντρο Αντιεγκληματικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας: Σύσταση και σωστή στελέχωση του κέντρου από εξειδικευμένους επιστήμονες, ώστε αυτό να συμβάλει στη διαμόρφωση, εφαρμογή και αξιολόγηση μιας αποτελεσματικής πολιτικής για την ασφάλεια του πολίτη και για την πρόληψη και καταστολή του εγκλήματος.
1. Θα μελετά τις εξελίξεις του εγκλήματος και του ποινικού φαινομένου, ως στοιχείο των διεργασιών και προβλημάτων που παράγει η κοινωνία, και να αξιολογεί τις σύγχρονες εκφορές του.
2. Θα λαμβάνει συγκεκριμένες θέσεις απέναντι στα κοινωνικά προβλήματα που λειτουργούν ως γενεσιουργά αίτια του εγκλήματος και της κοινωνικής παραβατικότητας και θα εντάσσει την κοινωνική παρέκκλιση στο πλαίσιο της λειτουργίας της κοινωνίας.
3. Θα καθορίσει τα πρότυπα αντιεγκληματικής πολιτικής και θα προσδιορίσει ουσιαστικά τις δράσεις πρόληψης της εγκληματικότητας, μέσα από ένα σοβαρό και θεσμικό διάλογο για τους όρους και το περιεχόμενο της κατοχύρωσης της δημόσιας ασφάλειας και την προοπτική της αποκέντρωσης της αντιεγκληματικής πολιτικής.
4. Η κοινωνία μας χρειάζεται μια συνεκτική και ολοκληρωμένη αντιεγκληματική πολιτική που θα σέβεται τα δικαιώματα και τις ελευθερίες του πολίτη και θα φροντίζει για την ασφάλεια της γειτονιάς και της περιουσίας του και δεν θα επικεντρώνεται μόνο γύρω από τον σκληρό πυρήνα του εγκλήματος, όπως αποδείχτηκε ότι γίνεται τα τελευταία χρόνια.
5. Προωθεί επιστημονικά τον καταρτισμό σχετικού εγχειριδίου για τα Τοπικά Συμβούλια Πρόληψης της Παραβατικότητας στο οποίο θα περιλαμβάνονται κατευθυντήριες ιδέες και προτάσεις για τις παρεμβάσεις στις οποίες μπορούν να προβαίνουν τα τοπικά Συμβούλια ώστε να μειώσουν κατά το δυνατόν, την παραβατικότητα στις περιοχές τους.
Πολιτική πρόληψης και καταστολής του κοινού εγκλήματος. Η αύξηση των διαρρήξεων, κλοπών, ληστειών και καταστροφής ξένης περιουσίας (κατοικιών, αυτοκινήτων, συνοικιακών περιπτέρων και καταστημάτων) που καταγράφεται τα τελευταία χρόνια σε διάφορες περιοχές των πόλεων και της υπαίθρου, σε εμπορικούς δρόμους και στις γειτονιές, έχουν επιβαρύνει την κοινωνική ανασφάλεια στο τόπο μας.

Με τις παρακάτω δράσεις, οι τοπικές κοινωνίες μπορούν να καταστούν οι φυσικοί χώροι διαχείρισης και πρόληψης του κοινού εγκλήματος και να συμβάλουν στην εμπέδωση της ασφάλειας του πολίτη στην καθημερινή του ζωή, ως βασικό όρο της ποιότητας ζωής.
1. Άμεση προτεραιότητά μας είναι ο ανασχεδιασμός και ενίσχυση της κοινοτικής αστυνόμευσης με:
  1. συχνές περιπολίες σε κεντρικά σημεία των πόλεων και σε μικρές γειτονιές
  2. συνεχή, διακριτική και προστατευτική παρουσία της Αστυνομίας κοντά στον πολίτη και
  3. ποιοτική εξυπηρέτηση, πρόθυμη ανταπόκριση, έγκαιρη και αποτελεσματική βοήθεια.
  4. συνεργασία (όχι συμμετοχή) με τα τοπικά Συμβούλια Πρόληψης της Παραβατικότητας και υποβοήθηση του έργου τους, χωρίς να παρεμβαίνει στη ανάπτυξη της κοινοτικής διαμεσολάβησης και στη εμπέδωση της κοινοτικής αλληλεγγύης.
2. Με βάση τα νέα δεδομένα του Προγράμματος Πολιτικής κρίνεται αναγκαίος ο εκσυγχρονισμός των δικτύων συνεργασίας της Αστυνομίας με τις Αρχές της τοπικής αυτοδιοίκησης, οι οποίοι με παράλληλες και συντονισμένες ενέργειες και σε συνεργασία με το Τοπικό Συμβούλιο Πρόληψης της Παραβατικότητας μπορούν να αποτελέσουν ανάχωμα στο φαινόμενο.
3. Χαρτογράφηση της συγκεκριμένης μορφής εγκλήματος, εγκληματία, αιτιών, θύματος, συνέπειες και των περιοχών και μονάδων αυξημένου κινδύνου, για λήψη αποτελεσματικότερων μέτρων.
4. Ανάλυση των αιτιών που προκαλούν την εκδήλωση και αύξηση του κοινού εγκλήματος. Αντί να αποκρύπτονται τα αίτια που τις προκαλούν, είναι προτιμότερο να αναλύονται επιστημονικά τα δεδομένα και ταυτόχρονα να λαμβάνονται μέτρα προς αντιμετώπισή τους. Για παράδειγμα, σε ποιο βαθμό η αύξηση του αριθμού και της επικινδυνότητας των ληστειών σχετίζεται με την περίοδο οικονομικής κρίσης που διανύουμε και τη σημαντική αύξηση της ανεργίας; Σε ποιο βαθμό σχετίζεται με τον αυξημένο αριθμό χρηστών ναρκωτικών ή τον μεγάλο αριθμό λαθρομεταναστών;
5. Μελέτη των κοινωνικών αιτίων που προκαλούν τη συμπεριφορά νεαρών ατόμων και ανηλίκων, η εμπλοκή των οποίων σε τέτοια αδικήματα παρουσιάζει κατακόρυφη άνοδο, και καταρτισμός συγκεκριμένων καιν αξιολογημένων προγραμμάτων πρόληψης σχετικά με ειδικές μορφές παραβατικής – εγκληματικής συμπεριφοράς ή με ειδικές κατηγορίες δραστών.
6. Εκπόνηση ειδικών επιχειρησιακών σχεδίων δράσης με βάση τα χαρακτηριστικά των ληστειών, διαρρήξεων και κλοπών, αλλά και τους χώρους που είναι πιθανότερο να δράσουν (π.χ. τράπεζες, περίπτερα, κατοικίες) με ταυτόχρονη διαβούλευση με εκπροσώπους ευάλωτων ομάδων και επαγγελματικών φορέων.
7. Ενδελεχή και τακτική ενημέρωση του κοινού για τα μέτρα προφύλαξης που μπορεί να λαμβάνει από μόνος του για να μην πέσει θύμα ληστείας, διάρρηξης ή κλοπής, με έμφαση στη χρήση νέων τρόπων επικοινωνίας.
8. Ενίσχυση των μέτρων ασφάλειας στα τραπεζικά καταστήματα και πιστωτικά ιδρύματα και λήψη μέτρων προστασίας των συνοικιακών καταστημάτων
9. Βελτίωση και εκσυγχρονισμό των μεθόδων έρευνας, συλλογής και αξιοποίησης επιχειρησιακών πληροφοριών με παράλληλη ανάπτυξη και λειτουργία κεντρικού συστήματος συλλογής, επεξεργασίας και ανάλυσης πληροφοριών με στόχο την επιχειρησιακή αξιοποίηση τους.
Νομική θωράκιση κατά του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς, όπως το οργανωμένο έγκλημα, η τρομοκρατία, το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, το μεγαλεμπόριο ναρκωτικών, η εμπορία προσώπων, η διαφθορά στο δημόσιο, το οικονομικό έγκλημα.
1. Προτείνουμε τη σύσταση Ειδικής Μονάδας που θα διεξάγει επιχειρήσεις κατά του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς αξιοποιώντας υπό κάλυψη αστυνομικούς η δράση των οποίων θα καθορίζεται με σχετική νομοθεσία ανάλογη με αυτή που αναφέρεται στο νομοσχέδιο για τους υπό κάλυψη αστυνομικούς.
2. Το νομικό μας οπλοστάσιο αποδείχτηκε ανεπαρκές για την πρόληψη, καταστολή του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς, γι αυτό χρειαζόμαστε νέα και αποτελεσματικότερα νομικά μέτρα:
  1. Ανώνυμες καταγγελίες, θα ελέγχονται και θα αποτελούν βάση για ποινική έρευνα, υπό την προϋπόθεση ότι θα έχουν σημαντικά στοιχεία για διερεύνηση
  2. Να παραμένει ακόμη και ατιμώρητος όποιος δίδει πληροφορίες στις αρχές και διευκολύνει τη σύλληψη των πρωταγωνιστών του οργανωμένου εγκλήματος, έστω και αν έχει και ο ίδιος συμμετοχή σε αυτές, καθώς επίσης και όποιος καταγγέλλει δωροδοκία.
  3. Να αντιμετωπίζονται επιεικώς οι μεταμεληθέντες συμμετέχοντες σε οργανωμένη εγκληματική δράση ή σε πράξεις διαφθοράς εάν συνεργαστούν και δώσουν στοιχεία στις διωκτικές αρχές, έστω και ανωνύμως.
  4. Να ανοίγονται λογαριασμοί και να αίρεται το τραπεζικό απόρρητο από τις ελεγκτικές αρχές για να διευκολυνθεί η αποκάλυψη φαινομένων διαφθοράς
  5. Όσοι βλάπτονται από πράξεις διαφθοράς να αποζημιώνονται από το κράτος όταν αποδεικνύεται ότι στις μίζες και στα λαδώματα εμπλέκονται υπάλληλοι του δημοσίου ή του ευρύτερου δημοσίου τομέα
  6. Ειδικά μέτρα προστασίας των υπαλλήλων ή άλλων προσώπων που καταγγέλλουν φαινόμενα διαφθοράς και συνδράμουν τις διωκτικές αρχές για την αποκάλυψη τους, όπως είναι η διασφάλιση τη ανωνυμίας τους, η εξασφάλιση της εργασίας τους και της σταδιοδρομίας τους στις περιπτώσεις που κινδυνεύει λόγω των αποκαλύψεων να χάσει ή να επηρεαστεί η εργασία του.
  7. Συμβάσεις που θα συνάπτονται αποδεδειγμένα βασιζόμενες σε μίζες και λαδώματα θα μπορούν να ακυρωθούν και μετά την υπογραφή τους. Την ακύρωση θα διεκδικούν δικαστικώς οι θιγόμενοι από τις έκνομες δραστηριότητες.
Αποτελεσματική αντιμετώπιση του οικονομικού εγκλήματος. Βασική προτεραιότητα μας για την προστασία της οικονομίας και των οικονομικών συναλλαγών του πολίτη είναι η αναβάθμιση και ενίσχυση της Υπηρεσίας Οικονομικού Εγκλήματος, η αυστηρή εφαρμογή της νομοθεσίας και ο περαιτέρω εκσυγχρονισμός της, η εφαρμογή σύγχρονων μέσων και αποτελεσματικών μεθόδων πρόληψης, διερεύνησης και καταστολής των φαινομένων οικονομικής απάτης, όπως η χρήση πιστωτικών καρτών, ακάλυπτων επιταγών και πλαστογραφίας του νομίσματος.
Εκσυγχρονισμός των εγκληματολογικών υπηρεσιών με την ενίσχυσή τους από επιστημονικό ερευνητικό προσωπικό, την κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή και την ανάδειξη της ως εξειδικευμένο ερευνητικό κέντρο.
Πρόληψη, Θεραπεία και Καταστολή της μάστιγας των ναρκωτικών
1. Κάθε όφελος που μπορεί να προκύψει από την εφαρμογή μιας πολιτικής που κατευθύνει τους εξαρτημένους στη θεραπεία και όχι στη φυλακή πρακτικά αναιρείται, αν δεν ενισχυθούν τα προγράμματα θεραπείας και κοινωνικής ένταξης στις φυλακές και στην κοινωνία.
2. Πρόληψη
  Η πρόληψη παραμένει να είναι το σημαντικότερο εργαλείο κατά της μάστιγας των ναρκωτικών. Όσο καλύτερα και στοχευόμενα εφαρμόζονται τα προγράμματα πρόληψης τόσο προλαμβάνει και μειώνει τη χρήση των ναρκωτικών, την τοξικομανία και τους εγγενείς κινδύνους. Εκτός από τη βελτίωση της ενημέρωσης σχετικά με τη χρήση ναρκωτικών και τους εγγενείς κινδύνους, η πρόληψη θα πρέπει να περιλάβει την υποστήριξη της ορθής εφαρμογής της στρατηγικής για την καταπολέμηση των ναρκωτικών, τη σύνδεση της κοινωνίας των πολιτών με την εφαρμογή και την ανάπτυξη της στρατηγικής καταπολέμησης των ναρκωτικών και την εφαρμογή και την αξιολόγηση της εκτέλεσης των σχεδίων δράσης. Τα προγράμματα πρόληψης πρέπει να στοχεύουν κυρίως τους νέους, τις ευάλωτες ομάδες και τους κατοίκους προβληματικών περιοχών, τους γονείς, το διδακτικό προσωπικό, τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές σχολικών μονάδων και τους κοινωνικούς λειτουργούς, το δικαστικό προσωπικό, τις αρχές επιβολής του νόμου και τις σωφρονιστικές αρχές, τις τοπικές και άλλες εθνικές αρχές, τις μη κυβερνητικές οργανώσεις. Συνεπώς, η επέκταση των Προγραμμάτων Πρόληψης θα οδηγήσει στη μείωση του αριθμού των προσώπων που κάνουν χρήση ναρκωτικών. Τέτοια προγράμματα πρέπει να εφαρμόζονται όχι μόνο για τις ευπαθείς ομάδες νέων, αλλά και για τους περιστασιακούς χρήστες. Στο στάδιο αυτό υπάρχει η δυνατότητα να αντιμετωπιστεί κυρίως ο νέος που έχει κάνει χρήση ναρκωτικών σε ορισμένες μεμονωμένες περιπτώσεις. Με την κατάλληλη στήριξη και ενημέρωση ο νέος αυτός θα προστατευτεί με τέτοιο τρόπο, έτσι ώστε να αποβάλει την ανάγκη ή επιθυμία να το κάνει ξανά.
  
  Τα προγράμματα αυτά διαπνέονται από μια φιλοσοφία ευρύτερης προσέγγισης της πρόληψης της χρήσης ναρκωτικών. Αυτή δεν εστιάζεται στην ίδια τη χρήση και στους κινδύνους από αυτή. ∆εν αποβλέπει σε άμεσα αποτελέσματα. Επικεντρώνεται κυρίως στις αιτίες του προβλήματος, επιδιώκοντας την προαγωγή της γενικότερης ψυχοκοινωνικής υγείας των νέων (ενίσχυση της αυτοεκτίμησης, μείωση του συναισθήματος μοναξιάς, ανάπτυξη δεξιοτήτων επικοινωνίας, αντιστάσεων σε αρνητικές επιρροές, ικανότητας λήψης υπεύθυνων αποφάσεων για τον τρόπο ζωής) μέσω μιας αμιγούς εκπαιδευτικής διαδικασίας βασισμένης σε σύγχρονες μεθόδους ενεργητικής μάθησης.
  
  Πιο συγκεκριμένα προτείνουμε:
  1. Την ανασυγκρότηση και ενίσχυση του Αντιναρκωτικού Συμβουλίου
  2. Τον ανασχεδιασμό και ενδυνάμωση των Κέντρων Πρωτοβάθμιας Πρόληψης, που λειτουργούν σε κάθε επαρχία
  3. Την εγκατάσταση ανοικτής συμβουλευτικής γραμμής προς τους νέους, ώστε κάθε άτομο να μπορεί εύκολα να καταφύγει και να ζητήσει βοήθεια.
  4. Τη δημιουργία δεύτερου κοινωνικού δικτύου πρόληψης, υποστήριξης και διαφώτισης των νέων ενάντια στα ναρκωτικά
  5. Τη χρηματοδότηση καινοτόμων σχεδίων με υψηλή συμμετοχή τοπικών κοινοτήτων μέσω της κοινοτικής πρωτοβουλίας για την απασχόληση.
  6. Τη διεκδίκηση συμμετοχής μας στα χρηματοδοτούμενα σχέδια της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα πλαίσια νέων κοινοτικών πρωτοβουλιών.
3. Θεραπεία και Επανένταξη
  
  Η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία όμως κανένας δεν μπορεί να παραβλέψει το γεγονός ότι κάποιοι νέοι έχουν ήδη κάνει χρήση ή έχουν εξαρτηθεί από αυτή. Η αντιμετώπιση του πλέον πολυσύνθετου προβλήματος των ναρκωτικών προϋποθέτει την ορθή διάκριση μεταξύ των εμπλεκομένων στα ναρκωτικά, για να μπορεί να εφαρμοστεί η καταλληλότερη μέθοδος στην κάθε περίπτωση ξεχωριστά. Μια τέτοια απαραίτητη διάκριση είναι αυτή που διαχωρίζει τον χρήστη από το βαποράκι και το βαποράκι από τον έμπορο. Η σημερινή αντίληψη όσον αφορά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε περίπτωσης επιβάλλεται να αναθεωρηθεί έτσι ώστε να μην στιγματίζεται κοινωνικά και ανεπανόρθωτα ο χρήστης, να τιμωρείται ανάλογα το βαποράκι και να τιμωρείται παραδειγματικά ο έμπορος. Ο χρήστης δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται και να στιγματίζεται πλέον ως κοινός εγκληματίας, αλλά ως ένας άνθρωπος που έχει ανάγκη βοήθειας και στήριξης από την πολιτεία για να πετύχει την απεξάρτηση του από τα ναρκωτικά. Πρέπει να έχει την ευκαιρία θεραπείας σε κατάλληλα θεραπευτικά κέντρα και στις περιπτώσεις που κάποιος συλλαμβάνεται για χρήση ναρκωτικών ή εμπορία μικρών ποσοτήτων η θεραπεία να υποβάλλεται μέσω της δικαιοσύνης και για να έχει αποτέλεσμα πρέπει να είναι συνεχής και μακροχρόνια. Σήμερα γίνονται προσπάθειες, χωρίς όμως συντονισμό και αλληλεπίδραση, με αποτέλεσμα κάποιοι νέοι να μην προσέρχονται για βοήθεια, κάποιοι άλλοι που ξεκινούν μια προσπάθεια την εγκαταλείπουν και το πιο λυπηρό κάποιοι που φτάνουν σε καλό σημείο απεξάρτησης επιστρέφουν ξανά, επειδή δεν έχουν κάποιον να τους στηρίξει.
  
  Για την ενίσχυση της θεραπείας των χρηστών προτείνουμε:
  
  Κέντρα συμβουλευτικής καθοδήγησης
  
  - Τη δημιουργία κέντρων συμβουλευτικής καθοδήγησης στις διάφορες επαρχίες προσιτά στους νέους όπου θα μπορεί κάποιος χρήστης, γονιός ή φίλος να καταφύγει για να ζητήσει βοήθεια.
  
  Ανοικτή θεραπευτική κοινότητα:
  
  - Αύξηση του αριθμού τέτοιων κοινοτήτων, ώστε να είναι εύκολο σε κάθε νέο, είτε προέρχεται από την πόλη είτε από την επαρχία, να προσέρχεται και να συμμετέχει στα προγράμματα.
  - Συνεχής αξιολόγηση των προγραμμάτων που προσφέρονται ώστε να είναι δυνατή η αναγκαία και συνεχής βελτίωση.
  - Να υπάρχει συνεχής στήριξη και επαφή με τους συμμετέχοντες σε τέτοια προγράμματα και όταν διακοπεί η συμμετοχή τους, να υπάρχει κέντρο που να φροντίζει την επιστροφή τους στο πρόγραμμα.
  - Οι ανοικτές κοινότητες να λειτουργούν σε συνεχές ωράριο για να δίνεται η ευκαιρία σε κάθε χρήστη να συμμετέχει σε προγράμματα.
  
  Κλειστή θεραπευτική κοινότητα
  
  - Να ενθαρρυνθεί η αναβάθμιση και οικονομική ενίσχυση της κλειστής θεραπευτικής κοινότητας της «Αγίας Σκέπης» για να μπορεί να εξυπηρετεί περισσότερους νέους και να εξυπηρετεί και τα δύο φύλα.
  - Να ενθαρρυνθεί η δημιουργία και άλλων κλειστών κοινοτήτων που να προσφέρουν πολύμηνο πρόγραμμα απεξάρτησης. Άμεση αξιοποίηση του χώρου που παραχωρήθηκε για το σκοπό αυτό πρόσφατα στην Λάρνακα με την δυνατότητα σύμπραξης του δημοσίου με τον ιδιωτικό τομέα.
  
  Κέντρο επανένταξης και αποκατάστασης
  
  Η απεξάρτηση δεν αποτελεί από μόνη της λύση του προβλήματος. Σημαντική είναι η εξάλειψη των παραγόντων που ώθησαν τον νέο προς τη χρήση και το κέντρο επανένταξης να φροντίζει για την ομαλή ένταξη του ατόμου στην κοινωνία.
  
  - Δημιουργία κέντρου εξευρέσεως εργασίας για τα απεξαρτημένα άτομα.
  - Δημιουργία χώρου φιλοξενίας μέχρι το άτομο να μπορεί να εξασφαλίσει στέγη από μόνο του.
  - Οικονομική στήριξη, με προσφορά εργασίας σε κάποια κοινότητα, στα αρχικά στάδια μέχρι να εξευρεθεί δουλειά.
  - Επίβλεψη του ατόμου για να μην επιστρέψει ξανά στη χρήση.
  - Επιβάλλεται η άμεση υιοθέτηση προγραμμάτων χορήγησης υποκατάστατων, ανταλλαγής συριγγών και μαθημάτων πρώτων βοηθειών.
  - Πρόγραμμα χορήγησης αποστειρωμένων βελόνων και συριγγών στο πλαίσιο της προσπάθειας για πρόληψη των μολυσματικών ασθενειών
  - Υλοποίηση προγραμμάτων με την εισαγωγή της θεραπείας υποκατάστασης για απεξάρτηση από τα οπιούχα (κυρίως μεθαδόνη και βουπενορφίνη) και η οποία παρέχεται σε όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε με εξαίρεση την Κύπρο.
4. Καταστολή
  1. Συνεργασία μεταξύ αστυνομικών, τελωνειακών και δικαστικών αρχών για την καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών.
  2. Ενίσχυση της ΥΚΑΝ με προσωπικό (και αυξημένοι έλεγχοι) ιδιαίτερα κατά τους θερινούς μήνες στις τουριστικές περιοχές όπου παρατηρείται έξαρση στη διακίνηση.
  3. Συνεχής επιμόρφωση του προσωπικού της ΥΚΑΝ μέσω της συστηματικής εκπαίδευσης-επιδίωξης συμμετοχής της υπηρεσίας σε προγράμματα ανταλλαγής και επιμόρφωσης του προσωπικού της.
  4. Ενίσχυση των μηχανισμών ελέγχου στα σημεία εισόδου και εξόδου της χώρας (λιμάνια, αεροδρόμια καθώς και στα οδοφράγματα) και αποτελεσματικότερη συνεργασία της ΥΚΑΝ με τις τελωνειακές αρχές.
  5. Αναθεώρηση της ποινικής ευθύνης στην περίπτωση κοινής διακίνησης από εξαρτημένους, όταν πρόκειται για προσωπική τους χρήση.

Προστασία ανηλίκων. Η εμπλοκή ολοένα και περισσότερων νεαρών προσώπων σε παράνομες πράξεις αποτελεί καθημερινό φαινόμενο με αυξητικές διαστάσεις και αποδεικνύει ότι οι επικρατούσες ιδέες αντιμετώπισης της νεανικής παραβατικότητας έχουν χρεοκοπήσει. Από την μια η απουσία πολιτικής αντιμετώπισης της παραβατικότητας και από την άλλη η εκδίκαση των υποθέσεων ανηλίκων και η μεταχείριση τους με κυρώσεις και διαδικασίες του γενικού ποινικού δικαίου, αποτελούν βασικές αιτίες στην αύξηση της παραβατικότητας και της αντικοινωνικής συμπεριφοράς. Θα αλλάξουμε τις ιδέες και τον τρόπο αντιμετώπισης των νεαρών παραβατών.
1. Προτεραιότητα μας η πρόληψη και η κοινωνικοποίηση των νεαρών που εμπλέκονται σε παράνομες πράξεις, με την ανάπτυξη εξειδικευμένων προγραμμάτων και μέτρων, τα οποία να βασίζονται σε προγνωστικές μελέτες, αναλύσεις, επιστημονικές αξιολογήσεις, να εφαρμόζουν νέες μεθόδους συμμετοχής της κοινωνίας και του νεαρού παραβάτη σε προγράμματα αυτοβοήθειας και κοινωνικοποίησης.
2. Ο εγκλεισμός των νέων σε σωφρονιστικά ιδρύματα είναι το έσχατο μέτρο.
3. Προτείνουμε τη συμμετοχή των νέων σε προγράμματα πρόληψης της παραβατικότητας, την υιοθέτηση του θεσμού της αποκαταστατικής δικαιοσύνης και μέτρων αγωγής με τη συμμετοχή του νεαρού παραβάτη, όπως είναι η επανόρθωση της προκληθείσας ζημιάς, η έκφραση συγνώμης προς το θύμα, η συμμετοχή του σε προγράμματα εκπαίδευσης ή εργασίας, η επίδοση σε κοινοτική εργασία, η συμμετοχή του σε κύκλο μαθημάτων κοινωνικής αγωγής, η συμμετοχή του προγράμματα στήριξης και βοήθειας σε νέους και άλλα.
4. Βασική συνισταμένη είναι ο εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας με την υιοθέτηση σύγχρονων μεθόδων και αντιλήψεων αντιμετώπισης της νεανικής παραβατικότητας, που θα εμποδίζει τη θυματοποίηση, κακοποίηση, εκμετάλλευση των ανηλίκων σε εγκληματικές πράξεις, και την προώθηση και την προστασία των δικαιωμάτων και της ευημερίας των νέων.
5. Προτείνουμε τη σύσταση δικαστηρίου το οποίο θα είναι αρμόδιο να επιλαμβάνεται υποθέσεων που εμπλέκονται ανήλικοι και θα συμβάλει στο συντονισμό των προσπαθειών και των ενεργειών όλων των υπηρεσιών, οργάνων ή αρχών που εμπλέκονται στην αγωγή ή διαπαιδαγώγηση των ανηλίκων παραβατών και στην παροχή βοήθειας σε ανήλικους που βρίσκονται σε κίνδυνο και στις οικογένειες τους, καθώς και την επιβολή κυρώσεων σε ανήλικους δράστες, που θα κριθούν ότι έχουν ηθικά εκπέσει και είναι δράστες αξιόποινων πράξεων.
6. Προτείνουμε την ανάπτυξη του θεσμού της αποκαταστατικής δικαιοσύνης δηλ. την αποκατάσταση της ζημιάς που υπέστη το θύμα από τον θύτη και η οποία συμπληρώνεται με την αρωγή προς το θύμα και την κατάθεση της απολογίας του και η οποία εδράζεται εν πολλοίς στο θεσμό της διαμεσολάβησης όπου θύτης και θύμα με τη βοήθεια ειδικών προσπαθούν να επιλύσουν το πρόβλημα που προκλήθηκε εξαιτίας της παραβατικής συμπεριφοράς του θύτη.
7. Σύσταση Συνηγόρου του Ανηλίκου προς διασφάλιση των δικαιωμάτων και συμφερόντων του παιδιού και η δημιουργία υπηρεσιών υπεράσπισης του παιδιού.
8. Αναθεώρηση της εγκληματοκεντρικής αντίληψης που επικρατεί στην Αστυνομία με τη δημιουργία ειδικής ομάδας (αντί του Γραφείου υπό το Τμήμα Ανίχνευσης Εγκλημάτων) από εκπαιδευμένους αστυνομικούς και ειδικούς επιστήμονες και οι οποίοι θα συμβάλλουν στην πρόληψη της παραβατικότητας και στη μεταχείριση και κοινωνικοποίηση των νεαρών παραβατών και όχι στην αντιμετώπιση τους ως δραστών αξιόποινων πράξεων. Επιμόρφωση των αστυνομικών που ασχολούνται με τη νεανική παραβατικότητα σε ζητήματα που αφορούν τη μεταχείριση των νεαρών παραβατών και την αποφυγή των τυπικών ποινικών διαδικασιών, καθώς επίσης και την ανάγκη να αποφεύγεται η αδικαιολόγητη δημοσιότητα που βλάπτει και στιγματίζει τους νεαρούς
9. Παροχή δωρεάν νομικής βοήθειας και οι γονείς να δικαιούνται να συμμετέχουν στη διαδικασία για το συμφέρον του ανήλικου
10. Μητρώα ανήλικων δραστών κρατούνται αυστηρώς εμπιστευτικά και δεν χρησιμοποιούνται σε επόμενες δίκες
11. Δημιουργία ημι-ιδρυματικών μέτρων π.χ. καταστήματα, εκπαιδευτικά κέντρα που να μπορούν να βοηθήσουν στη σωστή κοινωνικοποίηση των ανηλίκων παραβατών
12. Σύσταση ειδικών ομάδων κατά επαρχία και περιοχή, οι οποίες, μαζί με τους άλλους κοινωνικούς φορείς, θα συμβάλουν στην αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτιών της νεανικής παραβατικότητας.
Βία στην οικογένεια. Απαιτείται μια πολυεπίπεδη και συστηματική προσέγγιση του φαινομένου η οποία μπορεί να αναπτυχθεί σε τρία επίπεδα, την πρωτοβάθμια πρόληψη με στόχο τον περιορισμό των αιτιών που προκαλούν άμεσα ή έμμεσα το πρόβλημα, την δευτεροβάθμια που σχετίζεται με την αποτελεσματική παρέμβαση της Πολιτείας, και όχι μόνο, κατά τη διάρκεια της κακοποίησης και την τριτοβάθμια παρέμβαση που αφορά τις υποστηρικτικές δομές στήριξης.
1. Προτεραιότητα μας είναι ο καταρτισμός αποτελεσματικών και πρακτικών δράσεων πρόληψης, που θα λαμβάνουν σοβαρά υπόψη την πολυπλοκότητα του φαινομένου αναφορικά με τους παράγοντες που την προκαλούν και την επικινδυνότητα του αναφορικά με τις συνέπειες του σε μίκρο και μάκρο- επίπεδο ανάλυσης, και θα επικεντρώνονται στη διαπαιδαγώγηση του κοινού και τον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας για αποτροπή ανάλογων συμπεριφορών.
2. Συνεχή αξιολόγηση των δομών παροχής υποστηρικτικών υπηρεσιών στα θύματα κακοποίησης, με σκοπό τη βελτίωση των διαδικασιών και της παρεχόμενης ιατρικής περίθαλψης, νομικών συμβουλών, ψυχοκοινωνικής στήριξης και άμεσης φιλοξενίας, τόσο του γονέα όσο και των παιδιών του. Βασικό συστατικό είναι η ενίσχυση του νομοθετικού πλαισίου, που δίδει στις αρχές τη δυνατότητα παρέμβασης, η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των εμπλεκομένων επαγγελμάτων, με στόχο την καλύτερη αναγνώριση της ενδοοικογενειακής βίας και των μορφών της, αλλά και την κατανόηση της ψυχοσύνθεσης της κακοποιημένης γυναίκας.
3. Ενίσχυση των υποστηριχτικών δομών, δηλαδή των προγραμμάτων συμβουλευτικής και φιλοξενίας της κακοποιημένης γυναίκας και των παιδιών της, προκειμένου να αποκτήσουν την αυτοκυριαρχία και την ψυχική τους ηρεμία, να επαναπροσδιορίσουν την κατάσταση και να προγραμματίσουν τα μελλοντικά τους σχέδια.
4. Καταρτισμός σχεδίου παρέμβασης σε θέματα οικογενειακής βίας με συγκεκριμένες οδηγίες, για την καθοδήγηση της αστυνομίας σχετικά με τη βελτίωση του βαθμού ανταπόκρισης των αστυνομικών στα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας και στη στενή παρακολούθηση ανάλογων περιστατικών. Στόχος, το σπάσιμο της σιωπής που τις περιβάλλει και προκαλείται κυρίως από το φόβο και την τρομοκρατία που βιώνει το θύμα κακοποίησης, την έλλειψη υποστηρικτικών δομών ενημέρωσης και υποστήριξης του θύματος για τις ενέργειες που μπορεί να προβεί και τα δικαιώματα που μπορεί να ασκήσει και την αρνητική εμπειρία και τον στιγματισμό που είχε βιώσει.
5. Εκπαιδευτικά και συμβουλευτικά/ θεραπευτικά προγράμματα που στόχο θα έχουν τη μείωση της ανάγκης του δράστη για έλεγχο της βίαιης συμπεριφοράς του και κυριαρχίας επί της συζύγου/ συντρόφου του, καθώς και την επαναφορά του σε πρότυπα μη βίαιης συμπεριφοράς, όπως είναι ο έλεγχος και η διαχείριση του θυμού του, η αύξηση της υπευθυνότητας του για τις πράξεις του, η ενδυνάμωση της αναγνώρισης και έκφρασης των συναισθημάτων του, η μείωση της κοινωνικής του απομόνωσης και της παθολογικής του εξάρτησης.
6. Τη συνεργασία μεταξύ κυβερνητικών και μη κυβερνητικών οργανώσεων και δομών, με απώτερο στόχο την ανάπτυξη πολιτικών και πρακτικών για την, όσο το δυνατό, αποτελεσματικότερη και αμεσότερη αντιμετώπιση του φαινομένου.
Επέκταση και αναβάθμιση της συμμετοχής μας σε προγράμματα διεθνούς αστυνομικής συνεργασίας που στοχεύουν στην καλύτερη αξιοποίηση των πληροφοριών και τη συνεργασία με σκοπό την πρόληψη και καταστολή του εγκλήματος όπως τη λειτουργία του συστήματος πληροφοριών της EUROPOL και της INTERPOL, την αναβάθμιση της εποπτείας του θαλάσσιου χώρου μέσω της Frontex, την επίσπευση των διαδικασιών για συμμετοχή μας σε Προγράμματα ανταλλαγής πληροφοριών και ελέγχου, όπως είναι το Πρόγραμμα Θεωρήσεων Εισόδου (VIS), το Σύστημα Αναγνώρισης Επιβατών (PNR), το Σύστημα Πληροφοριών SCHENGEN (SIS).
∆ιεθνοποίηση του Εγκλήματος.
Προκύπτουν συνεχώς νέες μορφές εγκληματικότητας, που εκδηλώνονται σε περισσότερες από μία εδαφικές επικράτειες. Για την διερεύνηση και καταστολή του διασυνοριακού εγκλήματος, απαιτείται μεταξύ άλλων η επέκταση διακρατικών συνεργασιών και η προώθηση διασυνοριακής εφαρμογής προληπτικών και κατασταλτικών μεθόδων, στο πλαίσιο της παροχής δικαστικής συνδρομής. Η εφαρμογή και αξιοποίηση του Schengen, η βελτίωση του συντονισμού με τα άλλα Κράτη Μέλη για την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος στην EUROJUST, η αξιοποίηση του Ευρωπαϊκού Εντάλματος Συγκέντρωσης Αποδεικτικού Υλικού, με σκοπό να χρησιμοποιηθούν σε ποινικές διαδικασίες και η έγκαιρη προετοιμασία μας για την εφαρμογή της Οδηγίας σχετικά με το Ευρωπαϊκό ∆ιάταγμα Έρευνας (European Investigation Order), η αναθεώρηση της νομοθεσίας για το Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης) είναι από τις βασικές προτεραιότητες μας. Περαιτέρω προτείνουμε την απευθείας αξιοποίηση του Κέντρου Συνεργασίας για την Καταπολέμηση των Ναρκωτικών στη Μεσόγειο (CECLAD στην Τουλόν), όπου παρά το γεγονός ότι έχουμε αστυνομικό σύνδεσμο στο Κέντρο αυτό, εντούτοις μέχρι σήμερα δεν το έχουμε αξιοποιήσει, όπως επιβάλλεται, ώστε αυτό να συμβάλει στον περιορισμό των ναρκωτικών που φτάνουν στον τόπο μας από κράτη της Μεσογείου και την συμμετοχή στο Νοτιανατολικό Κέντρο ∆ιωκτικών Αρχών (SELEC), το οποίο παρέχει υποστήριξη και ενδυνάμωση της συνεργασίας για την πρόληψη, καταπολέμηση και διερεύνηση του εγκλήματος, περιλαμβανομένου του σοβαρού και του οργανωμένου εγκλήματος.
Έγκλημα στον Κυβερνοχώρο.
1. Τα πλέον συνηθισμένα εγκλήματα που διαπράττονται μέσω διαδικτύου εστιάζονται κυρίως σε απάτες από παράνομες επιγραμμικές δραστηριότητες από σπείρες οργανωμένου εγκλήματος ιδιαίτερα εκείνες που επιδιώκουν τη δημιουργία τεράστιων κερδών όπως είναι η απάτη στις πιστωτικές κάρτες και στα στοιχεία τραπεζικών λογαριασμών.
2. Προτεραιότητα μας είναι η ενίσχυση των μέτρων πρόληψης των εγκλημάτων στον κυβερνοχώρο που επηρεάζουν τις τραπεζικές συναλλαγές και τις δραστηριότητες ηλεκτρονικών κρατήσεων, αυξάνοντας έτσι την εμπιστοσύνη των ηλεκτρονικών καταναλωτών.
3. Περαιτέρω, η πολιτική μας εστιάζεται στην πρόληψη και καταπολέμηση των εγκλημάτων που προκαλούν σοβαρές βλάβες στα θύματα τους όπως η διακίνηση της παιδικής πορνογραφίας, τα εγκλήματα κατά της Εθνικής Ασφάλειας (οδηγίες για κατασκευή βομβών), οδηγίες για παρασκευή ναρκωτικών, παράνομη διείσδυση και πρόσβαση σε ξένα δεδομένα (hacking), μόλυνση και καταστροφή δεδομένων με ιούς.