Παρέμβαση στο Αθλητικό συνέδριο του Δημοκρατικού Συναγερμού - Λευκωσία, 11 Μαΐου 2019 «Λευκή Βίβλος - Μέτρα προστασίας του αθλητισμού» 

Είναι με ιδιαίτερη χαρά που παρευρίσκομαι σήμερα ανάμεσά σας, στα πλαίσιο του σημερινού συνεδρίου για τον Αθλητισμό. Πριν προχωρήσω, θα ήθελα να συγχαρώ τον Γραμματέα Αθλητισμού του Δημοκρατικού Συναγερμού Κώστα Παπακώστα, ο οποίος μέσα από τη μακρά πορεία του στο χώρο του αθλητισμού, ανέλαβε αυτή την πρωτοβουλία, ώστε να αναδειχθούν οι δράσεις που χρειάζεται να γίνουν για να καλλιεργηθούν οι αρχές και τα ιδανικά που πρεσβεύει ο αθλητισμός. Είμαι σίγουρος ότι, μέσα από το σημερινό συνέδριο, θα μπουν οι βάσεις για αναβάθμιση του αθλητισμού στην Κύπρο, ώστε να ανταποκριθεί στις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας και να γίνει πόλος έλξης αλλά και ταυτόχρονα και ασπίδα προστασίας για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι νέοι σήμερα.

Ο αθλητισμός υπήρξε ανέκαθεν σημείο αναφοράς στις ζωές των ανθρώπων, αποτελώντας τον φορέα πολύ μεγάλων ιδεών όπως η συνεργασία, η ειρήνη και η κατανόηση μεταξύ των λαών, αλλά και η ομαδικότητα, η αλληλεγγύη και η ευγενής άμιλλα. Ταυτόχρονα, εν μέσω των σύγχρονων εξαντλητικών ρυθμών της καθημερινότητας όλων μας, ήταν και παραμένει σύμμαχος στην καλή υγεία και την ψυχική ισορροπία. Είναι λοιπόν σημαντικό για κάθε κράτος, να θωρακίζει τον υγιή αθλητισμό και να τον προστατεύει από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει, όπως η υπέρμετρη εμπορικοποίηση του, η χρήση απαγορευμένων ουσιών, η διαφθορά, η βία και ο ρατσισμός. Αυτές οι προτεραιότητες, όπως καταγράφονται και στη Λευκή Βίβλο για τον Αθλητισμό, θα πρέπει να αποτελούν το γνώμονα των προσπαθειών μας και μέσα σε αυτό το πλαίσιο η κυβέρνηση ανέλαβε μια σειρά από πρωτοβουλίες, οι οποίες υλοποιήθηκαν κατά τα τελευταία έξι χρόνια, με στόχο τη θωράκιση του αθλητισμού.
Σε ότι αφορά την αντιμετώπιση του χουλιγκανισμού, δώσαμε το μήνυμα ότι τα περιστατικά βίας δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά σε μια πολιτισμένη και σύγχρονη κοινωνία. Η ανάρμοστη και βίαιη συμπεριφορά των οπαδών οποιασδήποτε ομάδας στα γήπεδα, που υποδαυλίζει τον φανατισμό και τροφοδοτεί τον χουλιγκανισμό, είναι καταδικαστέα σε όλες τις εκφάνσεις της, καθώς τραυματίζει τον πολιτισμό και το κοινωνικό επίπεδο του τόπου και του λαού μας. Μετά τα πολύ σοβαρά και πολυάριθμα επεισόδια βίας στα γήπεδα μέχρι και το έτος 2014, θέσαμε σε εφαρμογή ένα νέο πιο ισχυρό νομικό πλαίσιο, με την προσθήκη νέων αδικημάτων και αυστηρότερων ποινών, για την πρόληψη και την καταστολή της βίας στους αθλητικούς χώρους, ώστε να διαφυλαχθεί η ασφάλεια των γηπέδων και να επιστρέψουν στα γήπεδα οι υγιείς φίλαθλοι. Ανάμεσα σε άλλα, εισήξαμε διαδικασίες ταχείας εκδίκασης των αδικημάτων που σχετίζονται με τη βία στα γήπεδα, ώστε να αποκλείονται άμεσα πρόσωπα των οποίων η παρουσία με τον ένα ή άλλο τρόπο συμβάλει στην καλλιέργεια συμπεριφορών βίας.

Ανάμεσα στα μέτρα που υιοθετήσαμε, ήταν η απομάκρυνση της Αστυνομίας από τους χώρους εντός του γηπέδου και η αντικατάσταση τους από επιτηρητές και η εφαρμογή της κάρτας φιλάθλου. Θέλω να τονίσω από αυτό εδώ το βήμα, ότι πλην ενός σωματείου πρώτης κατηγορίας, κανένα άλλο σωματείο δεν υποστήριξε την πλήρη κατάργηση του μέτρου, καθ’ όλη τη διάρκεια του διαλόγου που είχαμε, γεγονός που καταδεικνύει ότι παρά τους αρχικούς ενδοιασμούς, ακόμη και τα ίδια τα σωματεία αναγνωρίζουν το πρόσθετο όφελος του μέτρου αυτού.

Παρά τις όποιες αντιδράσεις από πλευράς των οργανωμένων οπαδών ορισμένων σωματείων και τις προσωπικές επιθέσεις που δεκτήκαμε για την προώθηση της κάρτας φιλάθλου, στέλνουμε το ξεκάθαρο μήνυμα εκ μέρους της Πολιτείας, ότι οφείλουμε να διασφαλίσουμε την παρουσία των αγνών φιλάθλων, αυτών που αγαπούν και τιμούν το άθλημα. Δηλώσαμε ετοιμότητα να συζητήσουμε οποιεσδήποτε εισηγήσεις για διαφοροποίηση του τρόπου έκδοσης της κάρτας και τήρησης του μητρώου φιλάθλων, αρκεί να μην καταργείται η απρόσκοπτη πρόσβαση της Αστυνομίας στο μητρώο για σκοπούς δίωξης των φαινομένων βίας στα γήπεδα.

Αγαπητοί φίλες και φίλοι, δεν παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι κάποιοι απέχουν από τα γήπεδα λόγω της κάρτας φιλάθλου, όπως βέβαια δεν παραβλέπουμε ότι άλλοι απέχουν για πολλούς άλλους λόγους, όπως είναι η βία, η αδιαφάνεια, η διαφθορά  και η αμφισβήτηση με τους κόκκινους φακέλους και τις δηλώσεις διαμαρτυρίας. Κάθε αρχή είναι πάντοτε δύσκολη, αλλά πρόκειται για ένα μέτρο που είμαι βέβαιος ότι στο μέλλον θα βοηθήσει ώστε να επιστρέψουν οι υγιείς φίλαθλοι στα γήπεδα, αυτοί που νοιάζονται για την ομάδα τους αλλά και για την ασφάλεια όσων βρίσκονται στα γήπεδα.
Την ίδια στιγμή όμως, θέλω να αναφέρω ότι το τελευταίο διάστημα έχουμε προβεί σε μια ευρεία και ωφέλιμη διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Σε συνεργασία με τις ομοσπονδίες και τα σωματεία επαναξιολογήσαμε ορισμένες πτυχές που αφορούν την εφαρμογή της κάρτας φιλάθλου, καθώς και άλλα θέματα, και στο πλαίσιο της ευελιξίας που μπορούσαμε να επιδείξουμε, καταλήξαμε σε ορισμένες αλλαγές οι οποίες συμφωνήθηκε να προωθηθούν με τα νέα πρωταθλήματα των ομαδικών αθλημάτων.  Ως αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας, έχουμε ετοιμάσει σε συνεργασία με τον ΚΟΑ σχετικό Νομοσχέδιο το οποίο περιλαμβάνει αλλαγές που παρέχουν την ευχέρεια στα ίδια τα σωματεία να εκδίδουν για τους οπαδούς τους κάρτες μέλους ομάδας, εάν το επιθυμούν, και να τηρούν τα ίδια τα μητρώα με τα στοιχεία των οπαδών τους. Το Νομοσχέδιο βρίσκεται στο τελικό στάδιο διαβούλευσης με την ΚΟΠ και στη συνέχεια θα προωθηθεί στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο, προτού υποβληθεί για έγκριση από  το Υπουργικό Συμβούλιο και στη συνέχεια να κατατεθεί στη Βουλή το συντομότερο δυνατό, όπως είναι και η παράκληση των σωματείων.

Πρόσθετα, δώσαμε ιδιαίτερη έμφαση σε ένα άλλο φαινόμενο, που κι αυτό με τη σειρά του έχει διώξει τους φιλάθλους από τα γήπεδα, και αναφέρομαι φυσικά στα φαινόμενα της διαφθοράς στον αθλητισμό. Τα γεγονότα των τελευταίων ετών, με τη συνεχή ροή κόκκινων φακέλων από την ΟΥΕΦΑ στους οποίους περιέχονταν στοιχεία που αποδείκνυαν τη συστηματική χειραγώγηση αποτελεσμάτων, αποτελούσαν ντροπή για τον κυπριακό αθλητισμό. Με στόχο την προστασία του αθλητισμού από φαινόμενα ξένα προς τις αρχές του, προχωρήσαμε στην ετοιμασία νομοθεσίας για την καταπολέμηση της Χειραγώγησης Αθλητικών Γεγονότων, μέσω της οποίας εισήχθησαν μέτρα και θεσπίστηκαν θεσμικές διαδικασίες που προστατεύουν τις αθλητικές διοργανώσεις και ταυτόχρονα παρέχουν πρόσθετες δυνατότητες στις ανακριτικές αρχές. Περιλήφθηκαν διατάξεις που καθιστούν για πρώτη φορά το αδίκημα της χειραγώγησης αθλητικών γεγονότων ως αδίκημα διαφθοράς και καθορίζονται αυστηρές ποινές φυλάκισης και υψηλά πρόστιμα για πρόσωπα που εμπλέκονται σε τέτοιες περιπτώσεις, ενώ παράλληλα δημιουργήσαμε ένα πλέγμα προστασίας για πρόσωπα τα οποία προβαίνουν σε καταγγελίες για προσπάθεια επηρεασμού ή δωροδοκίας τους.
Επιπρόσθετα, συστάθηκε ανεξάρτητη Επιτροπή Δεοντολογίας και Προστασίας του Αθλητισμού, η οποία στελεχώθηκε πρόσφατα με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου και η οποία θα έχει προληπτική αλλά και κατασταλτική αρμοδιότητα να ερευνά τόσον αυτεπάγγελτα όσον και μετά από σχετική καταγγελία, πληροφορίες για χειραγώγηση αθλητικών γεγονότων. Είμαι βέβαιος ότι τα πιο πάνω, σε συνδυασμό με τα όποια μέτρα λαμβάνονται από τις ομοσπονδίες σε πειθαρχικό επίπεδο, θα διασφαλίσουν την αξιοπιστία του αθλητικού προϊόντος, ώστε να πείσουν τους Κύπριους φιλάθλους να παραμείνουν κοντά στον κυπριακό αθλητισμό.

Πέραν των πιο πάνω, έχουμε εφαρμόσει με αρκετή επιτυχία το θεσμό των επιτηρητών σταδίων από το 2014, απομακρύνοντας για πρώτη φορά την Αστυνομία από τον εσωτερικό χώρο των σταδίων. Έχουμε δημιουργήσει για το σκοπό αυτό ένα μητρώο επιτηρητών, με άτομα που έχουν τα εφόδια και τις γνώσεις για να στελεχώσουν τα γήπεδα και να συμβάλουν στην ομαλή διεξαγωγή των αγώνων. Δώσαμε έμφαση στην εκπαίδευση των υπευθύνων ασφαλείας των σταδίων και των ομάδων, για την όσο το δυνατό καλύτερη κατάρτιση τους μέσα από εξειδικευμένα σεμινάρια σε συνεργασία με την ΟΥΕΦΑ.

Σε ότι αφορά τη βελτίωση των συνθηκών στους αθλητικούς χώρους, έχει συσταθεί η Αρχή Αδειοδότησης Σταδίων, η οποία προβαίνει σε συστηματικές επιθεωρήσεις των αθλητικών χώρων ώστε να διασφαλίζεται ότι πληρούνται όλες οι αναγκαίες προϋποθέσεις για διεξαγωγή αθλητικών γεγονότων, χωρίς να διατρέχουν οι πολίτες οποιοδήποτε κίνδυνο. Στο αμέσως επόμενο διάστημα, η Αρχή Αδειοδότησης Σταδίων θα προχωρήσει με την έκδοση κανονισμών σταδίων, ώστε να υπάρχουν ενιαία πρότυπα ασφάλειας και να εξασφαλίζεται μια όσο το δυνατόν αναβαθμισμένη εμπειρία στους αθλητικούς χώρους. Παράλληλα, σε συνεργασία με τον Κ.Ο.Α. και τους υπόλοιπους φορείς, η Αρχή προβαίνει στην ετοιμασία εισηγήσεων για μέτρα αναβάθμισης των εγκαταστάσεων ώστε να προσφέρουν μια ποιοτικότερη εμπειρία στους φιλάθλους που θα τις επισκέπτονται.

Ως Κυβέρνηση Νίκου Αναστασιάδη, έχουμε δώσει το στίγμα της αποφασιστικότητας μας για προστασία και αναβάθμιση του αθλητισμού. Οι προτεραιότητες που καταγράφονται στη Λευκή Βίβλο, αποτελούν το γνώμονα για τη ανάληψη πρόσθετων δράσεων σε όλους τους τομείς. Ο αθλητισμός συνιστά μια σημαντική κοινωνική δραστηριότητα, την οποία όλοι θα πρέπει να διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει, είναι στοίχημα που πρέπει και οφείλουμε να κερδίσουμε τόσο ως πολιτεία όσο και ως κοινωνία, ώστε να μην αποπροσανατολίζεται από τον υγιή κοινωνικό του ρόλο. Συνεπώς, δεν θα εφησυχάσουμε με τις μέχρι σήμερα ενέργειες μας, αλλά είμαι βέβαιος ότι και με την αναβάθμιση του ρόλου του Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας, θα γίνουν ακόμη περισσότερα για να γίνει ο αθλητισμός κομμάτι της καθημερινότητας των συμπολιτών μας.

Προσωπικά, αποχωρώντας από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης μετά από έξι χρόνια, νιώθω ήσυχος με τη συνείδηση μου ότι καταβλήθηκε κάθε προσπάθεια για προστασία και αναβάθμιση του αθλητισμού. Έχουμε πετύχει πολλά και σημαντικά πράγματα στον τομέα αυτό και θα πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες με τον ίδιο ζήλο και αφοσίωση γιατί ο αθλητισμός της Κύπρου αξίζει καλύτερες μέρες.

Θα ήθελα κλείνοντας, να ευχαριστήσω ξανά τους διοργανωτές του συνεδρίου, καθώς και τους φίλους με τους οποίους συνεργαστήκαμε όλα αυτά τα χρόνια.
Ευχαριστώ πολύ.